ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΔΙΑΙΤΑΣ ΓΙΑ ΗΜΙΠΛΗΓΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

Φρούτα και λαχανικά : Τα περισσότερα, πλούσια σε χυμό, φρέσκα, κατεψυγμένα, σε κονσέρβα ή αποξηραμένα φρούτα και λαχανικά. Αποχή : Καρύδα, λαχανικά σε τυρί, κρέμα ή βούτυρο, τηγανητά ή ψητά λαχανικά


Σιτηρά (προϊόντα άρτου, δημητριακά, ζυμαρικά, βουτήματα) : Ψωμί, κουλούρια, ρύζι, πλιγούρι, ζυμαρικά, άπαχα και χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος μπισκότα. Αποχή : Ντόνατς, κρουασάν, γλυκά, τούρτες, πατατάκια, κράκερς, αλατισμένα σνακς, κέικ, μπισκότα


Γαλακτομικά προϊόντα : Άπαχο γάλα, πλήρες γάλα, άπαχο γιαούρτι και τυρί, άπαχο και χαμηλών λιπαρών τυρί κότατζ. Αποχή : Πλήρες γάλα, γιαούρτι και τυρί, παγωτό.


Κρέας, αυγά, υποκατάστατα κρέατος : Οποιοδήποτε ψάρι ή οστρακοειδές (εκτός γαρίδας) κοτόπουλο, γαλοπούλα (χωρίς το λίπος) επιλεγμένα τμήματα μοσχαρίσιου κρέατος (σπάλα, φιλέτο, νουά). Αποχή : Φρέσκο ψάρι ή κοτόπουλο, χοιρινό ή αρνί, εντόσθια, τμήματα μοσχαρίσιου κρέατος, λουκάνικα, μπέικον, φιστικοβούτυρο, ξηροί καρποί.


Λιπαρά : Αραβοσιτέλαιο, ηλιέλαιο, σησαμέλαιο, έλαια ξηρών καρπών ή σόγιας, ελαιόλαδο, μαργαρίνη, μαργαρίνη χαμηλών λιπαρών, άπαχη κρέμα. Αποχή : Καρυδέλαιο, φοινικέλαιο, βούτυρο, τυρί κρέμα, σάλτσα από ψητό κρέας, οι περισσότερες μη γαλακτομικές κρέμες.

Υποξύ ή Χρόνιο Στάδιο Ημιπληγίας (προτάσεις θεραπείας)

Μέλος Φάντασμα...

Το σύνδρομο "μέλος φάντασμα" περιγράφεται συχνά από ανθρώπους με ακρωτηριασμό, όταν κάποιος βιώνει μια έντονη αίσθηση παρουσίας του ακρωτηριασμένου άκρου. Συχνά βιώνεται και από ανθρώπους με ημιπληγία, που αισθάνονται ένα επιπλέον άκρο, το οποίο όμως δεν μπορούν δουν ή να κινήσουν.

Ωστόσο, σε μερικές ασυνήθιστες περιπτώσεις, κάποιοι έχουν αναφέρει ότι μπορούν να δουν αυτό το "φανταστικό" άκρο ή ακόμα και να αισθανθούν άλλα πράγματα με αυτό, κάτι το οποίο υποδεικνύει ότι εμπλέκονται αρκετές περιοχές του εγκεφάλου στο σύνδρομο.

Μια νέα μελέτη προσπάθησε να ερευνήσει την εγκεφαλική δραστηριότητα που συνδέεται με σύνδρομο του μέλους φάντασμα, σε μια ασθενή με ημιπληγία που δήλωνε ότι μπορούσε να νιώσει, να δει και να κινήσει κατά βούληση το "φανταστικό" άκρο της.

Μέσα από μαγνητικές τομογραφίες οι ερευνητές είδαν ότι οι φανταστικές κινήσεις του παράλυτου άκρου συνδέονταν άμεσα με δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την κίνηση και την αίσθηση. Αυτή η εγκεφαλική δραστηριότητα ήταν το ίδιο έντονη με αυτή της πραγματικής κίνησης, και μάλιστα εντονότερη σε σύγκριση με τη φανταστική κίνηση του μη - ημιπληγικού χεριού.

Για τους ερευνητές, το επόμενο βήμα είναι η αποκρυπτογράφηση αυτής της επικοινωνίας μεταξύ του εγκεφάλου και μέλους φάντασμα.

Οξύ Στάδιο Ημιπληγίας (προτάσεις θεραπείας)

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ

Παρακάτω γίνεται μια αναφορά στους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου. Δίπλα σε κάθε έναν από αυτούς υπάρχει η βαθμολογία 0 – 3. Όση μεγαλύτερη βαθμολογία συγκεντρώσει κάποιος τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα έχει για να εκδηλώσει εγκεφαλικό. Τονίζουμε πως ο πίνακας χρησιμεύει ως ένδειξη και μόνο.

Ηλικία (έτη) : 0 – 44 (0), 45 – 64 (1), 65 – 74 (2), 75+ (3)

Κάπνισμα : Δεν καπνίζατε ποτέ ή έχετε διακόψει το κάπνισμα για περισσότερα από 5 χρόνια (0), Έχετε διακόψει το κάπνισμα για λιγότερο από 5 χρόνια (1), Καπνιστής – λιγότερα από 20 τσιγάρα την ημέρα (2), Καπνιστής – 20 ή περισσότερα τσιγάρα την ημέρα (3)

Πίεση αίματος : Κανονική <120/80 (0), Οριακή – ελαφριά υπέρταση (120 – 159/80 – 94 (1), μέτρια υπέρταση 160 – 179 / 95 – 109 (2), υπέρταση σοβαρής μορφής 189+ / 110+ (3)

Διαβήτης : Όχι (0), Μη εφαρμοστέα μέτρηση (1), Οικογενειακό ιστορικό διαβήτη (2), Διάγνωση διαβήτη (3)

Οικογενειακό ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου : Κανένα (0), Ένας συγγενής είχε εγκεφαλικό επεισόδιο μετά τα 65 του χρόνια (1), Ένας συγγενής εξ αίματος είχε εγκεφαλικό επεισόδιο πριν τα 65 του χρόνια (2), Δύο ή περισσότεροι συγγενείς εξ αίματος είχαν εγκεφαλικό επεισόδιο (3)

Χοληστερόλη : Κάτω από τον μέσο όρο <5.2 mmol/L ή <200 mg/dl (0), Μέσος όρος 5.2 – 6.1 mmol/L ή 200 – 239 mg/dl (1), Μέτρια ανεβασμένα επίπεδα 6.2 – 7.8 mmol/L ή 240 – 300 mg/dl (2), Επίπεδα ανεβασμένα σε σοβαρή μορφή >7.82 mmol/L ή >300 mg/dl (3)

Κατανάλωση αλκοόλ (στάνταρ καθημερινής κατανάλωσης) : Καμία υπέρβαση (0 – 2 ποτά για τους άντρες και 0 – 1 για τις γυναίκες) (0), Ελαφριά υπέρβαση (3 – 4 ποτά για τους άντρες και 2 για τις γυναίκες (1), Μέτρια υπέρβαση (5 – 6 ποτά για τους άντρες και 3 – 4 για τις γυναίκες) (2), Σοβαρή υπέρβαση (περισσότερα από 6 ποτά για τους άντρες και περισσότερα από 4 για τις γυναίκες) (3)

Δείκτης μάζας σώματος : Κανονικός/ή (18.5 – 24.9) (0), Ελαφρά υπέρβαρος/η (25 – 26.9) (1), Υπέρβαρος/η (27 – 29.9) (2), Παχύσαρκος/η (30 και πάνω) (3)

Σωματική δραστηριότητα : Κανονική δραστηριότητα (1 ώρα ενεργητικής άσκησης για 3 τουλάχιστον φορές την εβδομάδα) (0), Ελαφρά μειωμένη (1 ώρα ενεργητικής άσκησης 1-2 φορές την εβδομάδα) (1), Μέτρια μειωμένη (λιγότερα από 1 ώρα ενεργητικής άσκησης την εβδομάδα) (2), Ελάχιστη σωματική δραστηριότητα (ουσιαστικά καμία άσκηση) (3)

Αλήθεια, εσείς πόσο προσέχετε την υγεία σας, τι βαθμολογία συγκεντρώσατε;

Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΕΡΕΘΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΗΜΙΠΛΗΓΙΑ

Η χρήση του ηλεκτρικού μυϊκού ερεθισμού (EMS: Electrical Muscle Stimulation) για τη βελτίωση της μυϊκής λειτουργίας και την μείωση της σπαστικότητας είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται αρκετά στο χώρο της νευρολογικής αποκατάστασης. Η χρήση του ηλεκτρικού μυϊκού ερεθισμού προτείνεται ως σημαντική θεραπευτική παρέμβαση στην αποκατάσταση του ημιπληγικού ασθενή. Με βάση την βιβλιογραφία μπορούμε να ταξινομήσουμε σε δύο κατηγορίες τους στόχους της εφαρμογής του ηλεκτρικού μυϊκού στην αποκατάσταση της ημιπληγίας:

• Εφαρμογή ηλεκτρικού μυϊκού ερεθισμού για βελτίωση της μυϊκής λειτουργίας και κατά συνέπεια της λειτουργικότητας του ημιπληγικού ασθενή
• Εφαρμογή ηλεκτρικού μυϊκού ερεθισμού για μείωση της σπαστικότητας

Ο ηλεκτρικός μυϊκός ερεθισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ελάττωση της σπαστικότητας μυών ή μυϊκών ομάδων σε ημιπληγικούς κυρίως ασθενείς, λιγότερο σε ασθενείς με σπαστική εγκεφαλική παράλυση και σπάνια σε ασθενείς με προσβολή της πυραμιδικής οδού από σκλήρυνση κατά πλάκας.

Η ελάττωσης της ανεξέλεγκτης υπερτονίας των σπαστικών μυών επιτυγχάνεται είτε με απευθείας ηλεκτρικό ερεθισμό των σπαστικών μυών, είτε έμμεσα με ερεθισμό των ανταγωνιστών τους σπαστικών μυών.Σε ημιπληγικούς ασθενείς, ο ηλεκτρικός μυϊκός ερεθισμός των ανταγωνιστών μυών έχει καλύτερη αποτελεσματικότητα στην ελάττωση των σπαστικών μυών από ότι ο απευθείας ερεθισμός των σπαστικών μυών.

Ο ηλεκτρικός ερεθισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την έκλυση μυϊκών συσπάσεων που εξυπηρετούν μεγάλης σημασίας λειτουργικές κινήσεις. Ο ερεθισμός αυτός ονομάζεται λειτουργικός ερεθισμός (Functional Electrical Stimulation). Στους περισσότερους ημιπληγικούς ασθενείς κατά την προσπάθεια εκτέλεσης κινήσεων ή στην όρθια στάση (λόγω έκλυσης παθολογικών αντανακλαστικών συναναστροφής), παρουσιάζεται έντονη ανάσπαση έσω χείλους και ραχιαία κάμψη ποδοκνημικής, έντονη έκταση γόνατος για το κάτω άκρο. Η ανάσπαση του έσω χείλους και η ραχιαία κάμψη της ποδοκνημικής, σε συνδυασμό με την αύξηση της σπαστικότητας του τετρακεφάλου, δημιουργούν σοβαρό πρόβλημα στη λειτουργικότητα του πάσχοντος σκέλους κατά τη βάδιση, με αποτέλεσμα ο ασθενής να «δρεπανίζει» όλο το πάσχον σκέλος, όταν το μεταφέρει εμπρός.

Ο λειτουργικός ηλεκτρικός ερεθισμός εφαρμόζεται κατά κύριο λόγο σε οργανωμένες μονάδες αποκατάστασης, για την αναχαίτιση της ανάσπασης του έσω χείλους και της ραχιαίας κάμψης της ποδοκνημικής, προκαλώντας ερεθισμό στους περονιαίους μύες κατά τη βάδιση των ημιπληγικών.

ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ

Να θυμάστε τα '3' βήματα. Διαβάστε και μάθετε τα παρακάτω:
Καμιά φορά τα συμπτώματα ενός εγκεφαλικού είναι δύσκολο να αναγνωριστούν. Δυστυχώς η έλλειψη επίγνωσης προκαλεί καταστροφή. Το θύμα του εγκεφαλικού μπορεί να έχει υποστεί βλάβη εγκεφάλου ενώ οι άνθρωποι κοντά του δεν μπορούν να αντιληφθούν τα συμπτώματα του εγκεφαλικού. Οι γιατροί λένε τώρα ότι οποιοσδήποτε, χωρίς ιατρική εκπαίδευση, μπορεί να αναγνωρίσει ένα εγκεφαλικό, ρωτώντας τον/ την να κάνει τις 3 ακόλουθες απλές ενέργειες:

1. Ζητήστε του / της ΝΑ ΧΑΜΟΓΕΛΑΣΕΙ
2. Ζητήστε του / της να ΣΗΚΩΣΕΙ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ ΧΕΡΙΑ (ΜΠΡΑΤΣΑ )
3. Ζητήστε του / της ΝΑ ΠΕΙ ΜΙΑ ΑΠΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗ (ΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ) π.χ. .....'Είναι μία ηλιόλουστη μέρα σήμερα'.

Εάν δεν μπορεί να κάνει οποιαδήποτε από τις 3 αυτές ενέργειες, καλέστε το 166 αμέσως και περιγράψτε τα συμπτώματα. Ανακαλύπτοντας ότι μία ομάδα από μη-ιατρικούς εθελοντές μπόρεσε να αναγνωρίσει αδυναμίες στο πρόσωπο, αδυναμίες στα χέρια και προβλήματα ομιλίας, οι ερευνητές παρακίνησαν το ευρύτερο κοινό να μάθουν αυτά τα 3 βήματα. Παρουσίασαν τα συμπεράσματά τους στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Ένωσης Εγκεφαλικών. Η διάδοση και χρήση αυτού του τεστ θα μπορούσε να συντελέσει στην άμεση διάγνωση και θεραπεία ενός εγκεφαλικού και στην αποτροπή εγκεφαλικών βλαβών.

Ομάδα και Πρόγραμμα Αποκατάστασης

Η ομάδα αποκατάστασης ενός Α.Ε.Ε. θα πρέπει να αποτελείται από :

• Γιατρό
• Φυσικοθεραπευτή
• Νοσηλευτή
• Εργοθεραπευτή
• Λογοθεραπευτή
• Διαιτολόγο
• Ψυχολόγο
• Κοινωνικό λειτουργό

και να βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τον ασθενή.

Πρόγραμμα Αποκατάστασης

• Ξεκινά από την πρώτη στιγμή
• Προσοχή πάντα στην αναπνευστική φυσικοθεραπεία
• Σωστές θέσεις στο κρεββάτι
• Αντλία γαστροκνημίας
• Η κινησιοθεραπεία για τα αιμορραγικά επεισόδια ξεκινά με την έγκριση του γιατρού
• Η κινησιοθεραπεία για τα θρομβοεμβολικά ξεκινά συνήθως 3 ημέρες αλλά πάντα με την έγκριση του γιατρού

Ορισμός - αίτια ημιπληγίας & Επίπεδα βλάβης

Η ημιπληγία ορίζεται ως η χαλαρή ή σπαστική παράλυση άνω και κάτω άκρου, μερικές φορές και του προσώπου, που εκδηλώνεται στο αντίθετο με αυτό της βλάβης ημιμόριο.

Αυτό συμβαίνει γιατί ο χιασμός των πυραμιδικών δεματίων γίνεται στο ύψος του προμήκη, πριν τις συνάψεις με τα νωτιαία νεύρα. Οι μύες του κορμού και το διάφραγμα δεν προσβάλλονται σοβαρά εφόσον η νεύρωση τους γίνεται και από τις δύο πλευρές του εγκεφάλου.

Η ημιπληγία οφείλεται σε καταστροφή νευρικών κυττάρων από ενδοεγκεφαλική αιμορραγία ή από ισχαιμία. Το γεγονός αυτό προκαλεί έλλειμμα νευρικών κυττάρων σε συγκεκριμένα σημεία του εγκέφαλου. Συνηθέστερα σημεία βλάβης είναι η έσω κάψα και οι βασικοί πυρήνες, ενώ σπανιότερα εντός της λευκής ουσίας του εγκεφάλου, της γέφυρας και της παρεγκεφαλίδας.

Τα κλινικά ευρήματα εξαρτώνται από το ακριβές σημείο της βλάβης. Η εντόπιση της βλάβης μπορεί να είναι:

1. Μια διακριτή βλάβη του εγκεφαλικού φλοιού ή των προεκβολών του μπορεί να παράγει ένα εστιακό κινητικό έλλειμμα που αφορά π.χ. στο αντίπλευρο χέρι. Η αδυναμία μπορεί να περιοριστεί στο αντίπλευρο πόδι σε ασθενείς με αποκλεισμό της πρόσθιας εγκεφαλικής αρτηρίας ή στο αντίπλευρο ημιμόριο του προσώπου και άνω άκρου αν η μέση εγκεφαλική αρτηρία συμμετέχει στο πρόβλημα. Μια πιο ευρεία εγκεφαλική ή υποκεφαλική βλάβη θα δώσει αδυναμία ή παράλυση του αντίπλευρου χεριού, ποδιού και ημιμορίου του προσώπου και μπορεί να συνοδεύεται από αφασία, βλάβη του οπτικού πεδίου ή μια αισθητική διαταραχή φλοιικού τύπου
2. Μια βλάβη στο επίπεδο της έσω κάψας όπου οι κατιούσες ίνες από τον εγκεφαλικό φλοιό είναι στενά συνδεδεμένες συχνά οδηγεί σε σοβαρή ημιπάρεση που αφορά στα αντίπλευρα άκρα και το αντίπλευρο ημιμόριο του προσώπου
3. Μια βλάβη στο εγκεφαλικό στέλεχος, συνήθως – αλλά όχι χωρίς διαμορφώσεις – οδηγεί σε αμφοτερόπλευρες κινητικές ελλείψεις, συχνά με συνοδές κρανιακές και αισθητικές νευρικές διαταραχές και ανισορροπία. Μια πιο περιορισμένη βλάβη στο εγκεφαλικό στέλεχος οδηγεί χαρακτηριστικά σε διαταραχή των κρανιακών νεύρων ομόπλευρα και σε αντίπλευρη ημιπάρεση. Τα προσβεβλημένα κρανιακά νεύρα εξαρτώνται από το επίπεδο της προσβολής του εγκεφαλικού στελέχους
4. Μια μονόπλευρη βλάβη του Ν.Μ. πάνω από τον Α₅ σπόνδυλο, προκαλεί ομόπλευρη ημιπάρεση που αφήνει το πρόσωπο και τα κρανιακά νεύρα απρόσβλητα. Βλάβες ανάμεσα στον Α₅ και το Θ₁₁ σπόνδυλο θα επηρεάσει μόνο το ομόπλευρο κάτω άκρο. Συνήθως όμως, στις βλάβες του Ν.Μ. προσβάλλονται και οι 2 πλευρές, με αποτέλεσμα να έχουμε τετραπληγία ή παραπληγία πολύ πιο συχνά από ότι ημιπληγία σπόνδυλο επηρεάζουν το ομόπλευρο άνω άκρο σε ποικίλο βαθμό και ομόπλευρο κάτω άκρο. Βλάβη κάτω από το Θ₁ σπόνδυλο θα επηρεάσει μόνο το ομόπλευρο κάτω άκρο. Συνήθως όμως, στις βλάβες του Ν.Μ. προσβάλλονται και οι 2 πλευρές, με αποτέλεσμα να έχουμε τετραπληγία ή παραπληγία πολύ πιο συχνά από ότι ημιπληγία